Een grote stap: Ahmed op de schoolbanken

Ahmed en zijn familie vluchtten in 2013 naar Iraaks-Koerdistan. De 18-jarige Syriër is blind en heeft een mentale beperking. Het leven in het vluchtelingenkamp is hard voor de jongeman, maar er een lichtpuntje: hij staat op het punt om voor het eerst in zijn leven naar school te kunnen gaan.

Sinds jaar en dag zorgt mama Jamila voor Ahmed. In het leven vóór de oorlog was ze een gelukkige huismoeder, omringd door haar echtgenoot en haar acht kinderen. Maar toen barstte de oorlog los. In september 2013 besloot de familie om te vluchten naar Iraaks-Koerdistan, behalve twee van Jamila’s dochters, die in Syrië achterbleven met hun echtgenoten.

Toen ze aankwamen, werden ze naar het vluchtelingenkamp nabij de stad Erbil gebracht. Zoals voor veel gezinnen die in het kamp verblijven, is het dagelijkse leven moeilijk voor Jamila en haar gezin: "De gedachte dat ik mijn familie moet laten leven in een tent, breekt mijn hart. We leven hier in zeer moeilijke omstandigheden. Ik houd me eigenlijk de hele dag met Ahmed bezig. Hij heeft mij nodig.”

Mama Jamila kijkt met een liefdevolle blik naar haar zoon, legt haar hand op zijn knie en legt uit hoe Ahmed zijn zicht verloor toen hij zes maanden oud was: "Hij werd ernstig ziek en had heel hoge koorts. Nadien werd hij blind. We hebben dokters geraadpleegd in Damascus en in Libanon, maar niemand kon ons helpen. Ze raadden ons zelfs aan om naar specialisten in Europa te gaan." Jamila vertelt ons dat het haar grootste droom is dat haar zoon op een dag terug zou kunnen zien.

Hachelijke omstandigheden in het kamp

De levensomstandigheden in de kampen zijn hachelijk, vooral voor de meest kwetsbare mensen, zoals personen met een handicap, oudere mensen of mensen die minder mobiel zijn. Het is problematisch dat de gemeenschappelijke diensten en ruimten (bv. de sanitaire voorzieningen of de drinkwatervoorzieningen) niet altijd toegankelijk zijn.

De vluchtelingen in het kamp leven eveneens in extreme klimatologische omstandigheden. In de zomer voeren warmte en stof de boventoon en zijn temperaturen van boven de 45 graden schering en inslag. In de winter nemen regen en koude de bovenhand en zakt de thermometer 's nachts geregeld onder het nulpunt.

Het gezin van Jamila en Ahmed krijgt voedsel van de internationale organisaties die aanwezig zijn in het kamp. De vader van Ahmed heeft het gelukt af en toe werk te hebben dat geld in het laatje brengt voor wat afwisseling in hun voeding en de vervulling van andere behoeften van het gezin. Voordat hij uit Syrië vluchtte, had hij een winkel in gevogelte. Als hij vandaag werk vindt buiten het kamp, is het vooral in de bouw.

Jamila krijgt voor de dagelijkse taken hulp van haar dochter en schoondochter. "Ahmed laat enkel hulp toe van mij of zijn vader. Omdat zijn vader werkt, blijf ik vooral met hem in de tent, maar ik heb hulp nodig voor de boodschappen of bij het koken bijvoorbeeld."

Eindelijk op de schoolbanken

In Syrië ging Ahmed niet naar school. Dakhaz Ramadan Hussein, teamverantwoordelijke van Handicap International in de Syrische vluchtelingenkampen in Erbil, licht toe: "Het komt wel meer voor dat kinderen met een handicap uit schrik buiten de gemeenschap worden gehouden. Ons werk bestaat erin te doen inzien dat iemand met een handicap alle mogelijkheden heeft om op een harmonieuze manier te leven in de maatschappij. Ahmed is, zoals alle adolescenten van zijn leeftijd, in staat om te leren en kan zich volledig ontplooien wanneer hij met anderen communiceert."

Het team van Handicap International heeft Ahmed daarom voorgesteld om naar een school in Erbil te gaan. "We werken samen met een school die gespecialiseerd is in de opvang van kinderen met een handicap. We willen hen de situatie van Ahmed voorleggen. Het vervoer is geen probleem: een schoolbus kan Ahmed iedere dag komen ophalen", zegt Dakhaz.

Het is van groot belang dat de familie volledig achter deze keuze staat, dat bevordert zijn leerproces. Dat legt het team van Handicap International hen ook uit. Jamila staat in elk geval erg open voor het idee om Ahmed naar school te laten gaan. Ahmed zelf had aanvankelijk een ietwat terughoudende houding. Gelukkig stelt het idee om de eerste twee dagen met zijn mama naar school te gaan hem gerust.