Giovanna Osorio Romero: "Stereotypen moeten worden doorbroken"

Een andere kijk op handicaps

Ik ben Giovanna Osorio Romero, ik ben 41 jaar en ik ben psychologe. Ik heb een fysieke handicap, als gevolg van een zeldzame ziekte. Al meer dan 30 jaar ijver ik voor een meer inclusieve samenleving. Mijn ouders zijn er zich altijd bewust van geweest dat ze me mij moesten steunen om een sterk persoon te worden, die in staat is zich te verdedigen en voor zichzelf te kiezen en voor zichzelf te beslissen. Maar van zodra ik de straat opging, stuitte ik op obstakels. Als klein meisje was ik me er al van bewust dat er anders wordt gekeken naar mensen met een handicap.

Ik ben psychologe geworden omdat ik me realiseerde dat de samenleving nood heeft aan gezondheidspersoneel dat opgeleid is in inclusie. Vaak hebben gezondheidsprofessionals een discriminerende kijk op mensen met een handicap en ik wil dat veranderen. Als vandaag een ouder van een kind met een handicap naar de dokter gaat, maakt die een lijst op van wat hun zoon of dochter niet zal kunnen als gevolg van hun handicap, in plaats van hun capaciteiten te erkennen.

Men moet kinderen met een handicap leren om de blik die de maatschappij hen over zichzelf oplegt te verwerpen; hen helpen de obstakels te herkennen en te elimineren, om autonoom te worden.

Inclusie in het dagelijks leven

Uit de noodzaak om de zaken te veranderen zag Kipu Llaxta in 2016 het levenslicht. Die vereniging, waar ik voorzitster en medeoprichter van ben, promoot de inclusie en de ontwikkeling van personen met een handicap.

Inclusie wordt dagelijks beleefd en toegepast : het gaat niet over eenmalige acties maar over het doorvoeren van duurzame veranderingen.

Als mensen een inclusieve benadering willen toepassen, moeten ze begrijpen dat inclusie niet alleen betrekking heeft op een kleine groep mensen: het stelt iedereen in staat effectief samen te leven. Hoevelen onder ons gebruiken bijvoorbeeld geen lift? Wij profiteren allemaal van toegankelijkheidsmaatregelen.

Inclusieve schadebeperking

Toen men ons in 2018 heeft voorgesteld om deel uit te maken van de subgroep voor het inclusieve beheer van de risico’s op rampen in Peru, stelden veel organisaties voor personen met een handicap het belang en de prioriteit van dat probleem in vraag.
Dat kwam door een gebrekkige kennis over het onderwerp; en die gebrekkige kennis maakte ons kwetsbaar. Daarom heeft Kipu Llaxta dit onderwerp opgenomen. Dankzij de steun van HI, hebben we ons kunnen opleiden in risicobeheer, om ervaring op te doen.

De werkgroep is samengesteld uit particuliere en openbare instellingen, die samenkomen om te overleggen hoe ze het risicobeheer meer inclusief kunnen maken, dankzij overheidsbeleid, posters, communicatiecampagnes of aangepaste evacuatieplannen. Het is bijvoorbeeld heel belangrijk om de informatie op verschillende manieren te verspreiden: via visuele, auditieve, tekstuele en grafische boodschappen. Inclusie houdt niet alleen rekening met personen met een handicap, het moet zich ook richten tot andere meer kwetsbare groepen, zoals oudere mensen of de autochtone gemeenschappen.
Stereotypen doorbreken

Dankzij ons werk zijn we erin geslaagd om de problemen inzake inclusie en diversiteit te integreren in de opleiding van de communautaire brigadiers. De brigadiers zijn vrijwilligers die werken aan risicopreventie en de gemeenschappen te hulp komen bij rampen. Ze identificeren bijvoorbeeld de evacuatieroutes of brengen de risicozones in kaart. Vandaag bestaat de nieuwe lichting communautaire brigadiers uit vrouwen, mannen, jongeren, ouderen en mijzelf – de eerste communautaire brigadier met een handicap in Peru.

Voorheen dachten de mensen dat de brigadiers moesten voldoen aan een bepaald fysiek profiel. Oudere mensen, jongeren of personen met een handicap konden die functies dus niet vervullen. Vandaag is de actiefste brigadier een vrouw van 76 jaar, die vertelt dat die missie een nieuwe betekenis aan haar leven heeft gegeven.

Onze nieuwe lichting van inclusieve brigadiers heeft de stereotypen doorbroken.

Ons werk met HI

In Peru is het voor mensen met een handicap niet altijd gemakkelijk om deel uit te maken van het besluitvormingsproces. Vaak vraagt men ons alleen om eerder gemaakte beslissingen te valideren. Sommige instellingen zijn bevooroordeeld en willen ons dingen leren die we al weten, omdat ze ervan uitgaan dat wij dat niet weten.
HI daarentegen kan in groep werken. Het is een organisatie die luistert naar personen met een handicap en hun deskundigheid en bijdrage naar waarde schat. Wat me het meest bevalt, is de horizontale samenwerking die we onderhouden met HI. In die samenwerking, kan men tegelijk leren en onderwijzen.

Bouwen aan een duurzame samenleving

Mijn doel ? Dat we niet langer instellingen of verenigingen zoals Kipu Llaxta nodig hebben. Voor ons is het essentieel om te werken op lange termijn: met een rolstoel kunnen we iemand eenmalig helpen. Terwijl, als we de regels bijstellen en de wetten veranderen, we die persoon helpen én iedereen die erna komt.

Het gaat niet om een eenmalig voordeel maar over een duurzame verbetering. Wij zijn er niet eeuwig en de vruchten van ons werk moeten voortleven als wij er niet meer zijn.