Flore Adebiyi gebruikt haar nieuwe driewieler om klanten buiten de wijk te kunnen bezoeken. | © A. Stachurski / HI
Flore Adebiyi is 43 jaar en woont in Cotonou, de economische hoofdstad van Benin. Als alleenstaande moeder met een handicap moet ze niet alleen de opvoeding van haar twee dochters op zich nemen, maar ook voor een inkomen zorgen. Handicap International bood haar via haar project rond beroepsintegratie ondersteuning op maat: een driewieler, krukken, braces, maar ook een bijkomende kappersopleiding en materiaal om haar kapperszaak uit te bouwen.
"Ik ben geboren in Cotonou in een gezin van acht kinderen. Toen ik 6 was, werd ik ziek door de mazelen en mijn ouders brachten me naar het ziekenhuis voor een behandeling. Maar ik kreeg een slecht uitgevoerde inspuiting en de volgende dag kon ik mijn benen niet meer bewegen.
Mijn vader spaarde kosten noch moeite en probeerde verschillende behandelingen in de hoop dat ik weer zou kunnen lopen. Dankzij hem kan ik nu mijn voeten bewegen en loop ik op krukken. Maar een paar jaar later werd hij zelf ziek. We hadden niet genoeg geld meer om mijn behandelingen voort te zetten of om mij naar school te laten gaan.
Vaders ziekte verergerde en drie jaar later verliet hij ons. Mama besloot terug te gaan naar haar dorp Sakété. Ik was 17 en hielp haar waar ik kon. Eerst hielp ik vrouwengroepen en individuen met het maken van gari (geroosterd cassavemeel). In werkelijkheid had ik een heel ander doel voor ogen: al sinds ik een klein meisje was, had ik een passie voor het kappersvak. God gaf me deze unieke gave en ik ben er erg trots op.
Wanneer ik ergens een nieuw kapsel zag, belde ik een van mijn zussen om het bij haar uit te proberen. En uiteindelijk waagde ik de sprong: ik zette me aan de kant van de weg en vlechtte vrouwen. Die waren dolblij met de komst van een nieuwe kapster in het dorp. Iedereen kende me en zo ik kon mezelf onderhouden met een inkomen."
Alleen voor de opvoeding van twee dochters
"Het was rond die tijd dat ik ook mijn man leerde kennen. In het begin was ik heel verliefd, maar het sprookje bleef helaas niet duren. Toen ik zwanger werd van mijn oudste dochter, ontkende mijn man dat hij de vader was en eiste hij een abortus, wat ik weigerde. Ik moest negen maanden voor mezelf zorgen met traditionele behandelingen.
Daarna heeft mijn man ons nooit meer gesteund; het was dankzij het kappersvak dat ik mijn dochter alleen kon opvoeden, net als haar zusje dat zeven jaar later werd geboren. Toen mijn jongste een jaar oud was, besloot mijn moeder terug te verhuizen naar Cotonou en ik besloot haar te volgen met mijn dochters. De familie was hier niet zo blij mee, omdat de traditie voorschrijft dat de man verantwoordelijk is voor zijn jongste kind, maar voor mij was dat uitgesloten."
'Nu kan ik gaan en staan waar ik wil'
"De dag nadat ik was aangekomen in Cotonou, pakte ik mijn kappersspullen en vestigde ik me op de hoek van de straat om mijn diensten aan te bieden. Ik verzorgde haar op straat, thuis en ik had al snel ook enkele klanten van buiten de wijk. Maar in die tijd had ik enkel een houten wandelstok en was het moeilijk om me te verplaatsen. Soms ging ik mijn huis niet uit uit angst om onderweg te vallen.
Op een dag raadden een paar vrienden me aan om naar het infopunt voor sociale bescherming te gaan, een overheidsdienst die personen met een handicap identificeert, hun behoeften in kaart brengt en hen verder helpt. Zo ontmoette ik het team van Handicap International, die partners zijn in het programma. Omdat ik veel moeite had om me te verplaatsen, gaf de organisatie me meteen nieuwe krukken en een driewieler.
De driewieler is een grote hulp voor me als ik ga vlechten voor mijn klanten in andere wijken of om boodschappen te doen. Nu kan ik gaan en staan waar ik wil, wanneer ik wil - ik heb mijn vrijheid terug! Ik heb ook braces aangemeten gekregen die ik draag als ik naar buiten ga, omdat ze me helpen bij het stappen."
Advies uitwisselen rond financiën, marketing en bedrijfscoaching
"Aan het einde van de opleiding heeft Handicap International me het materiaal gegeven dat ik nodig had om mijn eigen atelier te openen: een grote spiegel, krulspelden, een schaar, een spoelbak, een permanenthelm, enz. Ik gebruik dit materiaal elke dag. Ik zie ongeveer zes of zeven klanten per dag en wat ik het meest doe is vlechten. Ik doe ook manicures en maak pruiken.
Als ik goed heb kunnen werken, organiseer ik aan het einde van de week een grote maaltijd voor mijn gezin. Ik heb de reputatie een goede kok te zijn, dus ik verwen ze! Mijn specialiteit? Maïsdeeg met groenten in saus.
Ik maak ook deel uit van een zelfhulpgroep die is opgericht met de steun van mijn plaatselijke infopunt voor sociale bescherming, die mensen uit verschillende beroepen samenbrengt. We komen elke maand bij elkaar om advies uit te wisselen over verschillende onderwerpen zoals financiën, marketing en bedrijfscoaching. Deze hulp is van onschatbare waarde: vroeger gaf ik onnodig veel geld uit, maar dankzij dit advies heb ik geleerd om mijn budget beter te beheren en ben ik nu in staat om geld opzij te zetten.
Mijn droom is om mijn werkplaats uit te breiden naar een grotere ruimte, of in ieder geval te cementeren zodat er minder stof is. Ik denk er ook over om leerlingen aan te nemen om mijn passie door te geven."
------------------------------
Flore geniet ondersteuning dankzij het project rond beroepsintegratie van personen met een handicap. In totaal kregen 364 mensen hulp op maat. Dat betekent dat ze naast de nodige mobiliteitshulpmiddelen om zich zelfstandig te kunnen verplaatsen ook begeleid worden naar een job als werknemer of als zelfstandige. Sommigen kozen voor een baan in de IT, logistiek of boekhouding in een bedrijf. Anderen kozen voor een beroepsopleiding zoals banketbakker, grafisch ontwerper of schoenmaker. Nog anderen, zoals Flore, kregen het nodige materiaal om hun bedrijfje op te starten of uit te bouwen. Een belangrijk steuntje in de rug die hun inclusie in de maatschappij vergemakkelijkt.
“Flore's vaardigheden zijn sterk verbeterd dankzij haar opleiding. En dat heeft een positieve invloed gehad op haar aantal klanden. Flore heeft meer zelfvertrouwen gekregen, ze voelt zich steeds meer op haar gemak en haar sociale integratie is beter. Dat is wat ik zo leuk vind aan dit werk, ik voel dat onze inspanningen vruchten afwerpen en dat geeft me veel voldoening,” zegt Boris Cohoun, die verantwoordelijk is voor het beroepsintegratieproject en die Flore de afgelopen twee jaar heeft opgevolgd.
Het arbeidsintegratieproject van Handicap International werd tussen juli 2021 en december 2024 uitgevoerd, in samenwerking met een aantal overheidsinstanties en -instellingen van Benin, maar ook in samenwerking met lokale maatschappelijke organisaties en verenigingen.
