Duitse herders sporen mijnen op in Mozambique

In 1998 ging ons eerste ontmijningsproject van start in Mozambique. Ook nu nog zet Handicap International zich in om het land van mijnen te bevrijden. Om de mijnen te vinden, een delicate opdracht, gebruikt Handicap International honden. Met hun buitengewone reukzin herkennen ze de geur van explosieven en kunnen ze gemakkelijk mijnen opsporen.

Handicap International begon haar werk in Mozambique met een noodhulpactie naar aanleiding van de burgeroorlog. In 1998 startte de organisatie er met ontmijningsacties. Om die acties tot een goed einde te brengen, werkt de ngo er al meer dan tien jaar met Duitse herders. Dankzij hun uitzonderlijke reukzin kunnen ze de geur van explosieven immers snel oppikken.

Trouwe metgezellen

De honden zijn ondertussen trouwe metgezellen geworden tijdens de ontmijningsacties in Mozambique. Handicap International heeft al verschillende begeleiders en hun honden in dienst genomen. De honden maken integraal deel uit van het ontmijningsproces. die aanpak is bijzonder efficiënt, dankzij de nauwe samenwerking tussen mens, dier en machine. "Dankzij de honden kunnen we veel sneller grote oppervlaktes ontmijnen. Onze honden en machines vullen elkaar aan, wat uitstekende resultaten oplevert," aldus Noberto, teamcoördinator van de hondenbegeleiders en ontmijners.

Eerst worden de machines ingezet om het terrein te effenen. Daarna zijn de honden aan de beurt. In tegenstelling tot klassieke detectoren - die gewoon de aanwezigheid van alle (al dan niet schadelijke) metalen voorwerpen melden - detecteren honden of de voorwerpen al dan niet explosief zijn. Zodra ze de geur oppikken, stoppen ze en gaan ze zitten. De begeleider duidt de zone aan en schakelt vervolgens een ontmijner in. Die kan zich dan zonder risico in de geïnspecteerde zone begeven om het explosieve tuig op te graven en te neutraliseren.

Duidelijke aanwijzingen

Duitse herders zijn het beste hondenras voor dit soort acties: "Ze zijn heel gehoorzaam en gemakkelijk af te richten. Ze concentreren zich op hun taken en geven duidelijke aanwijzingen. De begeleider moet wel heel goed begrijpen wat zijn 'collega' precies wil zeggen. Als een hond bijvoorbeeld moe is, moet het werk onderbroken worden, want dan bestaat het risico dat hij geen mijnen meer opmerkt." legt Noberto uit. Het komt ook vaak voor dat een hondenbegeleider twee Duitse herders onder zijn hoede neemt voor een ontmijningsactie.

Elke dag helpen deze honden ons om levens te redden. Begeleider en hond vormen een hecht team. Ze bouwen een vertrouwensband op, waardoor ze in alle veiligheid kunnen werken. De honden moeten ook plezier beleven aan hun taak. "Dat is echt enorm belangrijk: wij spelen veel met de honden, om op die manier een sterkere band op te bouwen," vertelt Noberto. Het is bovendien heel duidelijk dat de honden het ontmijnen leuk vinden. Welke hond gaat er niet graag op zoek naar verstopte of weggegooide voorwerpen? Als ze een dag geen mijnen kunnen opsporen, is dat voor onze honden erg frustrerend.

In Mozambique heeft deze manier van ontmijning zijn vruchten al afgeworpen. Het land, dat één van de meest bezaaide ter wereld was, wil tegen 2014 immers volledig 'mijnenvrij' zijn, een doelstelling die het land aanspoorde om het Verdrag van Ottawa mee te ondertekenen. Dankzij deze manier van werken heeft Handicap International sinds 1998 al meer dan twee miljoen vierkante meter ontmijnd.